2026 жылдың қаңтарынан бастап энергия өндіруші ұйымдарға салық салу ережесі қалай өзгереді

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда жаңа Салық кодексі күшіне енеді.  

Ол мемлекеттік энергия өндіруші ұйымдарды субсидиялар мен басқа да өтеусіз көмекке салық салудан босатуды көздейді. Өзгерістер бөлінетін мемлекеттік субсидиялар толық көлемде пайдаланылуы және бюджетке салық түрінде қайтарылмауы үшін әзірленген.

Мәжілістің түсіндірме жазбасында айтылғандай, өзгерістер электр энергиясын, жылу энергиясын және суды (дистиллят) бір мезгілде өндіретін және 100% үлесі мемлекетке тиесілі коммуналдық кәсіпорындарға қатысты. Мұндай компаниялар инфрақұрылымды жаңғырту үшін субсидиялар мен гранттар алады, бірақ осы уақытқа дейін алынған қаражаттан табысқа салынатын салықты төлеуге міндетті болды, бұл мемлекеттік қолдау шараларының тиімділігін төмендетті.

Өзгерістерге сәйкес:  

- Салық кодексінің 225-бабына коммуналдық энергетикалық нысандарға Үкіметтің немесе әкімдіктердің резервінен бөлінген субсидиялар, гранттар мен басқа да өтеусіз көмектер табыс ретінде есептелмейді және салық салынбайды деген норма енгізіледі;  

- 264-бапқа осындай субсидиялар есебінен жасалған шығыстарды қайтадан шегеруге болмайтыны туралы тармақ қосылады. Бұл салықтық артықшылықты екі рет пайдалану мүмкіндігін болдырмау үшін енгізілді.

Бұл заң жобасы халықты өмірлік маңызы бар нысандармен қамтамасыз ететін кәсіпорындарды қолдауға бағытталған. Олардың қатарына ЖЭО (жылу электр орталықтары), коммуналдық электр станциялары мен жылу жүйелері кіреді.